Lần đầu tôi gặp Dã Quỳ là trên một cung đường dẫn vào Đà Lạt, nơi mây mù vương vấn quanh những khúc quanh co của đèo. Trời se sắt, cái lạnh thấm vào từng thớ áo, vậy mà những bông hoa ấy vẫn đứng đó, kiêu hãnh và bất cần. Chúng chẳng cần ai chăm, chẳng cần bàn tay con người tỉ mỉ vun xới. Chỉ cần đất khô cằn, chỉ cần chút nắng hanh hao, Dã Quỳ đã tự mình bung nở, như một kẻ lang thang chẳng màng thế sự. Có người bảo sắc vàng ấy là biểu tượng của tình yêu mãnh liệt, cháy bỏng. Nhưng tôi lại thấy Dã Quỳ giống một tâm hồn tự do hơn – nó nở không phải để chờ ai, không phải để giữ ai, mà chỉ để sống trọn vẹn khoảnh khắc của chính mình.

Nếu bạn từng đứng giữa một triền đồi đầy Dã Quỳ, bạn sẽ hiểu cái cảm giác ấy lạ lùng đến thế nào. Gió thổi qua, mang theo mùi cỏ dại hòa lẫn chút hương hoa thoảng nhẹ, như thể thiên nhiên đang kể bạn nghe một câu chuyện cũ. Tôi đã từng đứng đó, giữa một buổi chiều nhạt nắng, nhìn những cánh hoa vàng rung rinh trong gió, tự hỏi chúng có bao giờ buồn không. Nhưng rồi tôi nhận ra, có lẽ Dã Quỳ chẳng biết buồn là gì. Chúng mọc chen chúc nhau, chẳng ganh đua, chẳng so đo, như những người bạn đồng hành lặng lẽ trên triền đồi vắng. Chúng nở vì mùa đã đến, vì đất trời đã gọi, chứ chẳng phải vì ánh mắt của ai đó.

Tôi nhớ một lần nghe anh bạn kể về chuyến đi săn hoa Dã Quỳ cùng người yêu cũ. Họ đã dừng xe giữa con đường đèo, chụp hàng trăm tấm ảnh, cười đùa giữa cánh đồng vàng rực rỡ. Anh bảo, lúc ấy cứ ngỡ mọi thứ sẽ mãi như thế – đẹp đẽ, trọn vẹn. Nhưng rồi họ chia tay, người đi lối người, chỉ còn Dã Quỳ ở lại, năm nào cũng nở, vẫn vàng rực như chưa từng chứng kiến những dang dở. Giờ anh đi qua những con đường cũ, thấy hoa vẫn đẹp, vẫn kiêu kỳ như ngày nào, mà lòng lại thoáng chùng xuống. Hoa chẳng đổi thay, chỉ có lòng người là mong manh. Đời đôi khi cũng giống Dã Quỳ vậy, rực rỡ đấy, kiên cường đấy, nhưng chẳng thể giữ mãi những gì đã qua.

Dã Quỳ còn đẹp hơn khi bạn nhìn nó từ xa, trên những con đường ngoằn ngoèo của Tà Nung hay đèo Dran. Sắc vàng ấy như một dải lụa trải dài, uốn lượn theo từng khúc quanh của núi đồi. Tôi từng nghĩ, nếu cuộc đời là một chuyến đi, thì Dã Quỳ chính là những điểm dừng không ai ngờ tới – không cần báo trước, không cần chuẩn bị, nhưng vẫn khiến bạn phải ngoảnh nhìn. Tháng Mười, tháng Mười Một, khi cái lạnh bắt đầu len lỏi, Dã Quỳ lại nở, như một lời nhắc nhở rằng có những thứ chẳng cần bạn để tâm, nó vẫn cứ đẹp, vẫn cứ sống theo cách của riêng nó.

Và rồi, khi hoàng hôn buông xuống, ánh nắng cuối ngày nhuộm vàng thêm những cánh hoa vốn đã rực rỡ, tôi đứng đó, giữa triền đồi lộng gió, cảm giác như thời gian ngừng trôi. Dã Quỳ không chờ ai, chẳng cần ai ngợi ca, nhưng nếu bạn chịu dừng lại, nó sẽ cho bạn một khoảng lặng quý giá. Một sắc vàng kiêu hãnh, một câu chuyện chẳng lời, và một mảnh hồn của thiên nhiên để bạn mang theo, trên hành trình dài rộng của chính mình. Có lẽ, điều đẹp nhất của Dã Quỳ không nằm ở vẻ ngoài rực rỡ, mà ở cách nó dạy ta buông bỏ – buông những chờ đợi, những tiếc nuối, để sống như hoa, tự do và trọn vẹn, dù chỉ trong một mùa ngắn ngủi.